Terapia zaburzenia osobowości borderline dokonuje się w oparciu o relację pomiędzy terapeutą a pacjentem przy ściśle określonych warunkach, takich jak: stałość miejsca i czasu, częstotliwość, regularność i czas trwania sesji, oczekiwania dotyczące obecności oraz ustalenia związane z płatnościami.
Na podstawie swobodnie przedstawianych przez pacjenta opisów osób i sytuacji z życia codziennego, ujawnianych przy tym emocji i zachowania, terapeuta stopniowo uzyskuje dostęp do świata wewnętrznego swojego podopiecznego.
Widoczne stają się stosowane mechanizmy obronne i połączone z nimi charakterystyczne konflikty wewnętrzne, które nadają ton życiu emocjonalnemu pacjenta i decydują o wchodzeniu w określone relacje z innymi. To właśnie praca nad nieświadomymi mechanizmami obronnymi będzie znajdować się w centrum zainteresowania terapeuty podczas podejmowanych przez niego działań w kontakcie z pacjentem.
Z czasem sama osoba psychoterapeuty zacznie wywoływać u pacjenta specyficzne reakcje emocjonalne, właściwe dla jego konstrukcji psychicznej, obron, lęków, potrzeb i ukrytych pragnień. Za sprawą częstego, regularnego kontaktu pomiędzy pacjentem i terapeutą powstaje charakterystyczna więź. Ta emocjonalna bliskość sprzyjać będzie ujawnieniu się na sesjach trudności emocjonalnych pacjenta, jakich doświadcza on w codziennym życiu.
Dzięki ujawnieniu się ww. emocji w trakcie sesji, otwiera się przestrzeń do zrozumienia natury dotkliwych objawów:
brak stabilności w postrzeganiu siebie i innych,
widzenie siebie jako kogoś wspaniałego, by za chwilę mieć przekonanie o zupełnej bezwartościowości własnej osoby,
niejasność tego „kim jestem”, „jaki jestem” pomiędzy okresami skrajności w postrzeganiu siebie, z bardzo charakterystycznymi stanami depersonalizacji/derealizacji w warunkach nasilonego stresu,
chroniczne poczucie pustki, silny lęk przed byciem porzuconym,
niezdolność do wytrzymywania samotności,
trudność w opanowaniu napadów złości, lęku, smutku, płaczu,
potrzeba natychmiastowego odreagowania poprzez impulsywne zachowania:
o ryzykowne, np. przygodny seks, niebezpieczna jazda samochodem,
o destrukcyjne, np. nagłe zrywanie bliskich relacji, porzucanie dotychczasowych ważnych aktywności typu praca zarobkowa czy studia,
pojawiające się nagle myśli samobójcze i nierzadko podejmowane pod wpływem „chwili” próby samobójcze.
Terapia borderline dąży do wyjścia pacjenta z fazy symbiozy z matką, czyli uniezależnienia stanu psychicznego od tego, czy pozostaje przychylna w danym momencie, czy też akurat otwarcie wyraża swoje negatywne nastawienie. Zyskanie niezależności emocjonalnej od matki to kamień milowy w rozwoju.
Wydostanie z takiego impasu rozwojowego prowadzi do:
wzrostu odporności psychicznej pacjenta,
zdolności do samoukojenia,
umiejętności wytrzymywania silnych emocji bez potrzeby impulsywnego ich odreagowywania,
tolerowania ambiwalencji,
odzyskania względnie trwałego obrazu siebie i innych, który będzie pozbawiony zniekształceń,
postrzegania otaczającej rzeczywistości w sposób wielowymiarowy.
Powyższe dokonuje się jednocześnie poprzez rozbicie patologicznych mechanizmów obronnych, odpowiadających za subiektywne cierpienie oraz uniemożliwiających przeżywanie siebie i świata w sposób spójny, zintegrowany i całościowy.
Taka reorganizacja w strukturze osobowości przekłada się na jakość życia pacjenta.
Możliwym staje się wybór właściwej osoby na życiowego partnera, a dzięki temu stworzenie satysfakcjonującego i stałego związku. Adekwatna ocena siebie i znajomość swoich prawdziwych potrzeb pozwala na świadome podejmowanie ról życiowych oraz odnajdowanie satysfakcji we własnych wyborach i długoterminowych działaniach.
Większa dojrzałość i stabilne poczucie własnej wartości czyni osobę zdolną do budowania głębszych relacji i powoduje ogólne lepsze radzenie sobie w różnorodnych sytuacjach interpersonalnych.
Proces ten jest długotrwały, liczony w latach aniżeli miesiącach i wymaga intensywnej pracy oraz wysokiego zaangażowania. Sukcesowi w terapii sprzyjać będzie dobre dopasowanie na linii pacjent – terapeuta, silna motywacja do leczenia ze strony pacjenta, jego dążenie do rozwoju (nie tylko w sferze emocjonalnej) oraz dojrzałość emocjonalna terapeuty wraz z jego zdolnością do wytrzymania i mieszczenia intensywnych emocji pacjenta.
Autor - mgr Karolina Krauze-Dolińska
Psychoterapeuta pleso
Pani Karolina jest psychologiem i terapeutką, która zajmuje się pomocą pacjentom doświadczającym trudności w relacjach z innymi ludźmi, mającym problemy ze znalezieniem partnera lub stworzeniem satysfakcjonującego związku, cierpiącym z powodu niskiego poczucia własnej wartości lub nierozumiejących własnych reakcji emocjonalnych i niemogących poradzić sobie ze sobą samym w życiu prywatnym i zawodowym. Pracuje również z osobami zmagającymi się z zaburzeniami depresyjnymi, lękowymi, nerwicami i zaburzeniami osobowości, bardzo często będącymi jednocześnie pod opieką psychiatry i przyjmującymi leki (zalecane w tym nurcie). Główną metodą psychoterapii stosowaną przez terapeutkę jest podejście psychodynamiczne. Oferuje konsultacje dla osób dorosłych. Doradza klientom o skłonnościach samobójczych oraz ze zdiagnozowanymi chorobami psychicznymi. Cechą charakterystyczną terapii z Panią Karoliną jest to, że dużo słucha, moderuje rozmowę, łączy różne metody psychoterapii, pomaga spojrzeć na problem w nowy sposób oraz skupia się na głębokich procesach i doświadczeniach.