Temat depresji, jej przyczyn, objawów i skutków jest większości ludzi już znany, ponieważ ku mojej wielkiej radości – jest to temat nagłaśniany. Z drugiej strony, nadal spotykam się w swojej pracy, a także rozmawiając z różnymi ludźmi poza nią, z tym, że nie wszyscy chcą zdać sobie sprawy z tego, że jest to choroba, taka sama jak np. grypa czy inne fizjologiczne schorzenie. Co więcej, w pracy z klientkami/klientami albo parami będącymi w kryzysie bądź planującymi potomstwo, nadal wiele osób nie wie, jak funkcjonuje organizm kobiety i jak wiele czynników wpływających na jej zachowanie jest od niej niezależne
Warto poruszyć przy tym chociażby kwestię kobiecych hormonów
Rzadko kto, nawet same kobiety, są w stanie wymienić wszystkie kobiece hormony i podać jaką pełnią rolę w ich organizmie
Okres przed dojrzewaniem, dojrzewanie, cykl miesiączkowy, ciąża, menopauza, gruczoły np. tarczyca mają wpływ zarówno na zdrowie psychiczne i fizyczne, jak i na urodę. Wyżej wymienione kwestie uzależnione są od ich poziomu i ciągłego wahania się hormonów płciowych. Hormony odpowiadają nie tylko za wygląd zewnętrzny, lecz także wiele innych zmian, które zachodzą w organizmie kobiety, w tym za jej stan psychiczny w ciąży oraz w trakcie połogu. To jednak nie jedyny czynnik mogący wywołać depresję poporodową
Do najczęstszych przyczyn należą:
nieplanowana ciąża lub ciąża w młodym wieku, utrata dziecka,
problemy z zajściem w ciążę,
obawy w związku z ciążą i strach przed porodem,
złe doświadczenia z personelem medycznym,
dziecko ciągle płaczące lub z problemami zdrowotnymi,
długi, ciężki poród,
brak wsparcia partnera,
niewiedza i związana z tym niepewność,
problemy psychiczne przed okresem ciąży,
złe warunki bytowe
Objawy depresji poporodowej:
fatalne samopoczucie: jesteś smutna i przygnębiona; być może czujesz się gorzej o konkretnej porze dnia np. rano lub wieczorem; nieliczne lepsze dni dają Ci nadzieję, ale po nich następują te gorsze, które doprowadzają Cię do rozpaczy
drażliwość: możesz czuć się zirytowana i okazywać to starszym dzieciom i /lub temu nowo narodzonemu; najczęściej jednak denerwujesz się na swojego partnera, który może do końca nie rozumieć, co się z Tobą dzieje
zmęczenie: wszystkie młode matki czują się zmęczone, ale depresja poporodowa może powodować, że czujesz się tak wyczerpana, jak podczas ciężkiej choroby fizycznej
bezsenność: nawet gdy jesteś zmęczona nie możesz zasnąć; budzisz się bardzo wcześnie rano nawet, jeśli nie musisz wstać do dziecka
nadmierny apetyt lub jego brak, który z kolei może pogłębiać drażliwość
anhedonia: nie odczuwasz radości
brak libido: Twój partner może mieć ochotę na zbliżenia intymne, ale Ciebie to zupełnie nie interesuje
nieradzenie sobie z codziennymi obowiązkami: każda czynność wydaje Ci się niewyobrażalnym wysiłkiem
silne poczucie winy i lęk: boisz się w zasadzie wszystkiego i cały czas zadręczasz
Skutkami nieleczonej depresji poporodowej jest m.in. nawracanie zaburzeń nastroju po kolejnych ciążach oraz zwiększone ryzyko rozwoju depresji nawracającej lub choroby afektywnej dwubiegunowej (niezależnie od kolejnych ciąż i porodów). Depresja poporodowa może się utrzymywać od 3 do 9 msc, znacznie obniżając jakość życia kobiety oraz jej najbliższej rodziny
Leczenie depresji poporodowej obejmuje terapię psychologiczną, psychoedukację oraz leki przeciwdepresyjne. Te ostatnie wymagają ścisłej kontroli lekarza. Jeśli matka karmi piersią, muszą być bardzo ostrożnie podawane
Na szczęście w dzisiejszych czasach wzrasta samoświadomość i wiedza zarówno matek, jak i jej otoczenia, dotycząca tematu depresji poporodowej. Ten stan może minąć samoistnie, ale może również się pogłębić lub wywołać poważne zaburzenia psychiczne. Nie mniej bądźcie czujne, obserwujcie siebie i pamiętajcie, że nie musicie dodatkowo cierpieć w tym pięknym, ale i trudnym czasie po porodzie :)
Autor - mgr Anna Kawalec
Psychoterapeuta pleso
Pani Anna jest psychologiem pracującym holistycznie i dopasowującym metody pracy do problemu zgłaszanego przez klienta. Pracuje głównie z problemami dotyczącymi emocji, relacji, komunikacji, jakości życia. Pomaga także osobom borykającym się z zaburzeniami depresyjnymi oraz niskim poczuciem własnej wartości. Główny nurt, w którym pracuje Pani Anna to nurt integratywny. W swojej pracy korzysta także z elementów psychologii pozytywnej, Gestalt, nurtu systemowego, teorii przepływu Flow. Psychoterapeuta pracuje z dorosłymy i nastolatkami w wieku 14-17 lat. Doradza klientom LGBT+, klientom ze zdiagnozowanymi chorobami psychicznymi i somatycznymi (onkologia, AIDS itp.), osobom z uzależnieniami, o skłonnościach samobójczych, funkcjonariuszom i byłym funkcjonariuszom służb mundurowych oraz HR (praca z biznesem). Cechą charakterystyczną terapii z Panią Anną jest to, że używa humoru w swojej pracy, korzysta z diagnostyki psychologicznej, łączy różne metody psychoterapii, zwraca dużą uwagę na mowę ciała, zadaje zadania domowe. Prowadzi również konsultacje dla par (w tym dla par LGBT+ i związków, gdzie partner uczestniczył w konfliktach zbrojnych), podczas których pomaga rozwiązywać takie problemy jak: konflikty, problemy z komunikacją, zdrada, rozwód, zakłócenia w życiu intymnym, budowanie osobistych granic.