Psychologia motywacji: jak utrzymać motywację i osiągnąć swoje cele

Proces motywacyjny jest procesem psychicznym wzbudzającym wewnętrzny stan gotowości do działania, pobudzenia energii, ukierunkowania wysiłku czy celu. Gdy nam towarzyszy, ignorujemy nieistotne bodźce, a koncentrujemy się tylko na najważniejszych aspektach działania.

Istnieją dwa główne rodzaje motywacji: zewnętrzna i wewnętrzna.

Z motywacją wewnętrzną mamy do czynienia, gdy podejmujemy działanie bez żadnych widocznych zewnętrznych nagród – robimy coś, bo sprawia nam to przyjemność, daje okazję do odkrycia czegoś nowego, poszerzania horyzontów, rozwijania swojego potencjału. Sprzyja ona kreatywności – dzięki motywacji wewnętrznej łatwiej jest nam się angażować w daną aktywność, ponieważ już sama czynność, którą wykonujemy jest dla nas nagradzająca. Co ciekawe, jeśli ktoś zaczyna dostawać znaczące nagrody zewnętrzne za czynność, której wykonywanie sprawia mu satysfakcje, to jednoznacznie poczucie spełnienia, płynące z wykonywanej czynności spada.

Żeby określić czy moje zachowanie wynika z motywacji wewnętrznej czy zewnętrznej, potrzebne jest znalezienie odpowiedzi na pytanie: po co to robię? Jedni podejmują wyzwania ponieważ chcą coś zmienić w sobie (motywacja wewnętrzna), inni dlatego, że boją się konsekwencji w postaci np. nagany w pracy (motywacja zewnętrzna).

Jak zwiększyć motywację wewnętrzną?

Chcesz skorzystać z indywidualnej konsultacji z psychoterapeutą?Wypełnij test, który pomoże dopasować specjalistę do Twoich potrzeb i umów się na konsultację

Wypełnij test

Zidentyfikowano kilka czynników, które zwiększają motywację wewnętrzną:

• Ciekawość – jeśli coś nas zaciekawi, to motywacja do zagłębiania danego tematu wzrasta. W podejmowanym działaniu/ wyzwaniu postaraj się więc znaleźć coś, co Cię zaciekawi.
  
  

• Poczucie wpływu – posiadając możliwość wyboru np. różnych sposobów wykonania danej pracy, sprzyjamy wzbudzeniu motywacji wewnętrznej. Dając sobie i innym możliwość wyboru pomiędzy różnymi aktywnościami, działamy na motywację wewnętrzną.
  
  

• Uznanie – ludzie zwykle lubią być chwaleni, a gdy doświadczymy tego, motywacja wewnętrzna wzrasta, co z kolei powoduje wzrost chęci do zajęcia się daną aktywnością. Dając ludziom pozytywne informacje zwrotne motywujemy ich do podejmowania wysiłku. Podobnie jest z nami, gdy otrzymujemy pozytywne informacje zwrotne nasza gotowość do podejmowania i kontunuowania wysiłku wzrasta.
  
  

• Współpraca - kiedy współpracujemy z kimś i czerpiemy z tego satysfakcję, a także gdy widzimy zaangażowanie drugiej osoby, najczęściej mamy również ochotę na zwiększenie swojego zaangażowania. Współpracując z zaangażowaniem z innymi osobami zwiększamy motywację swoją i współpracowników.
  
  

• Rywalizacja – okazja, do porównania efektów naszej aktywności  z innymi osobami, również może być dobrym motywatorem, dzieje się tak szczególnie wtedy, gdy zauważymy, że nasze osiągnięcia są podobne, jak u innych osób.
  
  

• Wyzwania – stawianie sobie celów, możliwości śledzenia postępów w ich realizacji oraz możliwość ich osiągnięcia sprzyjają wewnętrznej motywacji. Dzieje się tak najczęściej w sytuacji, gdy dany cel związany jest z naszymi osobistymi wartościami, a jego osiągnięcie jest możliwe, ale nie stuprocentowo pewne. Przy realizacji celów ważne jest zapewnienie możliwości kontrolowania postępów w ich realizacji, np. poprzez zapisywanie osiągniętych efektów.

Zupełnie inaczej funkcjonuje motywacja zewnętrzna, jest z nią jak z osiołkiem, kijem i marchewką - źródło siły popychającej nas do działania pochodzi z zewnątrz. Może nią być np.: pochwały i słowa uznania. Gdy mamy coś do zrobienia i zastanawiamy się „ a co ja tak naprawdę będę z tego miał?”, to praktycznie zawsze kierujemy się motywacją zewnętrzną.

Jednak nie tylko nadzieja, na otrzymanie gratyfikacji jest zewnętrznym motywatorem. Wizja przykrych konsekwencji i chęć ich uniknięcia równie dobrze może zmotywować do działania, np. konsekwencje nie podjęcia działań zmierzających do zaprowadzenia koniecznych zmian. Sama motywacja wewnętrzna opiera się na dążeniu do uzyskania czegoś, co bardzo lubimy, czego pragniemy (nagroda), bądź na unikaniu czegoś nieprzyjemnego (kara). Ten motywator, nierozerwalnie połączony z pojęciami nagrody i kary, dotyczy wszystkich sytuacji, w których mamy z nim do czynienia.

Autor - mgr Agnieszka Wróblewska

Psychoterapeuta pleso

Pani Agnieszka jest psychologiem, który wspiera klientów w radzeniu sobie z różnorakimi kryzysami jak: problemy w relacjach zawodowych i rodzinnych, rozwód, przemoc w związku, żałoba, depresja, zaburzenia lękowe, obciążenia stresowe, kryzysy emocjonalne, kryzysy związane z problemami w radzeniu sobie z przeszłością. Terapeutka pracuje metodami właściwymi dla interwencji kryzysowej oraz w metodzie psychoterapii psychodynamicznej. Oferuje konsultacje dla osób dorosłych i seniorów. Doradza klientom o skłonnościach samobójczych i ze zdiagnozowanymi chorobami psychicznymi. Może także pracować z biznesem (HR). Cechą charakterystyczną terapii z Panią Agnieszką jest to, że dużo słucha, łączy kilka metod psychoterapii, pomaga spojrzeć na problem w nowy sposób, znaleźć rozwiązania i koncentruje się na głębokich doświadczeniach klienta.

Umów się na sesję